StarkNet là gì? Tổng quan về StarkNet bạn nên biết

Trong thời gian gần đây sự tăng trưởng của các Layer 2 trên Ethereum dẫn đầu bởi các dự án như MATIC, OP, METIS,….Sau đây cùng Sancointop.net tìm hiểu về một sự án cũng thuộc Layer 2 trên Ethereum rất có tiềm năng phát triển trong thời gian sắp tới đó là dự án StarkNet.

StarkNet là gì?

StarkNet là một giải pháp layer 2 của Ethereum thuộc dạng giải pháp ZK-Rollup. StarkNet cho phép bất kỳ dApp nào hoạt động, vận hành và mở rộng quy mô không giới hạn mà không ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp và bảo mật của Ethereum, nhờ sự phụ thuộc của StarkNet vào hệ thống STARK - công nghệ của StarkWare phát triển.

Có thể bạn quan tâm: ETH là gì? Những gì bạn cần biết về ETH

Hợp đồng StarkNet và hệ điều hành StarkNet được viết bằng ngôn ngữ lập trình Cairo - loại ngôn ngữ lập trình hỗ trợ triển khai và mở rộng quy mô của các Dapp hay smart contract, bất kể logic nghiệp vụ nào.

Các sản phẩm của StarkWare

Starkware có các sản phẩm nổi bật sau: Cairo, SHARP, VeeDo, StarkEx, StarkNet.

• Cairo: Cairo là ngôn ngữ lập trình tính toán chung của Starkex & Starknet. Tất cả các protocol & dapp xây dựng trên Starkex & Starknet đều sẽ sử dụng Cairo.
• SHARP: SHARP là một hệ thống cho phép thu thập một tập hợp các Cairo Programs (khác nhau) để tạo ra một proof cho tất cả chúng, sau đó đưa proof này lên Ethereum để nó được xác minh bởi một STARK verifier, làm giảm phí gas của các giao dịch.
• VeeDo: VeeDo là tính năng trustless randomness có thể xác minh được nhờ công nghệ STARK (tạm dịch là xổ số không tin cậy), tính năng này tương tự VDF của Chainlink
• StarkEx & StarkNet: Starkex là một phiên bản của Starknet được tùy lại để phục vụ cho Trading (Specific L2), còn Starknet là một phiên bản đầy đủ - permissionless decentralized ZK-Rollup.

Các mảnh ghép trên StarkNet

DEX

Các dự án làm về DEX trên hệ sinh thái StarkNet bao gồm:

• Starkswap: Một sàn DEX xây trên StarkNet. Alpha testnet của dự án được hứa hẹn sẽ ra mắt trong quý 1/2022.
• Jediswap: Hiện tại dự án đang chạy testnet và bạn có thể xài thử sản phẩm của dự án. Đây là một sàn DEX khác trên Starknet.
• mySwap: Hiện tại dự án đang chạy testnet và bạn có thể xài thử sản phẩm của dự án. Đây là sàn DEX trên Starknet.
• Zigzag: Một sàn DEX xây trên StarkNet, hoạt động theo cơ chế orderbook.

Mảng AMM DEX là mảng đầu tiên cần hoàn thiện trong bất cứ hệ sinh thái nào để sẵn sàng cho sự bùng nổ trong tương lai của các mảng khác. Hệ StarkNet đang trong thời gian đầu hoàn thiện mảng DEX, đang trong giai đoạn phát triển các player chính lớn nhất đầu tiên. Các dự án đang trong giai đoạn testnet, bạn có thể sử dụng sản phẩm kiếm cơ hội retroactive.

Lending

Các dự án làm về lending trên hệ sinh thái StarkNet bao gồm:

• zkLend: Dự án lending dạng ​​money-market trên StarkNet. Hiện tại chưa có sản phẩm nào của dự án ra mắt người dùng, cũng chưa ra mắt testnet.

Mảng lending là mảng quan trọng trong bất cứ hệ sinh thái nào để tăng độ hiệu quả của lượng vốn trong hệ. Có sự hoạt động của lending sẽ mở ra khả năng phát triển cho nhiều ứng dụng hơn trong tương lai như derivatives, hay farm leverage,... trong hệ sinh thái còn non trẻ này.

Cơ sở hạ tầng

Các dự án về Cơ sở hạ tầng trên hệ sinh thái StarkNet bao gồm: 

• Bridge: Suez, Qasr, Kubri,,... là các bridge đang được phát triển và trong giai đoạn testnet để đưa dòng tiền lên StarkNet.
• Explorer trên hệ đã có và hỗ trợ việc track giao dịch cũng như các thông tin trong hệ tương đối dễ bởi có nhiều chart visualize hoạt động trên hệ (ví dụ như biểu đồ thể hiện tổng lượng ví, tổng khối lượng giao dịch,...).
• Ví để lưu trữ tài sản, tương tác với các ứng dụng trên hệ, và phổ biến nhất vẫn là Metamask.
• Các cơ sở hạ tầng cho DAO:
• Snapshot, Zorro Protocol - các ứng dụng cơ sở hạ tầng cho voting DAO đang trong quá trình phát triển.
• Bibliotheca - cơ sở hạ tầng phục vụ riêng cho Loot - dự án NFT trên Ethereum.

Các mảnh ghép cơ sở hạ tầng trên StarkNet hiện tại đang được phát triển và phục vụ tốt cho các ứng dụng. Các bridge đang trong quá trình phát triển, các cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển ứng dụng cũng đang trong quá trình phát triển, bởi ngôn ngữ lập trình Cairo khiến việc lượng ứng dụng và developer scale sang StarkNet gặp không ít khó khăn.

Các dự án Gaming/NFT

Các dự án gaming/NFT trên StarkNet bao gồm:

• Các dự án gaming trên StarkNet: Dope Wars, Influence, Realms, Game of Blocks, Eykar, bitmapbox, Phi Φ, The Ninth.
• Dự án NFT Marketplace:
• Oasis - dự án NFT Market đầu tiên trên StarkNet, hiện đang testnet.
• Mint Square - một platform cho NFT issue trên StarkNet đang trong giai đoạn testnet.
• NFTflow - một ứng dụng tạo thanh khoản cho NFT.
• Briq - ứng dụng hỗ trợ xây dựng NFT trên StarkNet.

• Nền tảng xây dựng game trên StarkNet: ImmutableX là một nền tảng phát triển gaming trên StarkNet. Đây là nền tảng nhận được nhiều sự chú ý của thị trường, bởi là nền tảng gaming đầu trên StarkWare.

Các mảnh ghép khác

Các dự án khác trong hệ sinh thái StarkNet bao gồm:

• Yield aggregator: Fuji DAO là dự án yield aggregator đầu tiên và duy nhất ở thời điểm hiện tại.
• Derivatives: ZkX - Dự án làm về Derivatives trên StarkNet. Hiện chưa rõ các thông tin khác về dự án.
• Launchpad: ZkPad - Dự án launchpad trên StarkNet. Hiện tại dự án vẫn chưa đi vào hoạt động.
• Betting: iBetYou - Dự án làm về đánh cược trên StarkNet.

Nhận định chung và dự phóng về hệ sinh thái StarkNet

Nhận định

Hiện tại, StarkNet đang ở giai đoạn đầu của hệ sinh thái, khi mà các ứng dụng cơ bản nhất của DeFi mới bắt đầu được phát triển và còn chưa ra mắt - các DEX được quan tâm nhất đang trong giai đoạn testnet. Thời gian tới, khi các DEX ra mắt sản phẩm và tung ra chương trình liquidity mining, bạn có thể ape-in để kiếm lợi nhuận. 

Các mảnh ghép cơ sở hạ tầng cũng đang dần xuất hiện đầy đủ. Các mảng khác của DeFi trên StarkNet vẫn còn thiếu bao gồm các ứng dụng launchpad, yield aggregator và các ứng dụng cao hơn trong DeFi như Derivatives, Options, Social Network, gaming,...

Dự phóng

Thời gian tới, các mảng khác cơ bản khác của DeFi trên StarkNet cần phát triển và ra mắt sản phẩm bao gồm DEX, lending, launchpad, yield farm, yield aggregator,... rồi sau đó có thể tới những mảng khác như GameFi, Metaverse, Social Network,...

Hi vọng rằng qua bài viết trên đây hữu ích đối với các bạn. Xin cảm ơn.